Depresja sezonowa: jak poradzić sobie w sezonie jesienno-zimowym?

Depresja sezonowa, zwana także sezonowym zaburzeniem afektywnym (SAD), jest rodzajem depresji. Wywołuje go zmiana pór roku i najczęściej rozpoczyna się późną jesienią.
Objawy obejmują uczucie smutku, brak energii, utratę zainteresowania zwykłymi czynnościami, zaspanie i przyrost masy ciała.
Co to jest sezonowe zaburzenie afektywne (SAD)?
Sezonowe zaburzenie afektywne (SAD) to rodzaj depresji, który jest wywoływany przez zmianę pór roku, zwykle wraz z początkiem jesieni. Sezonowa depresja nasila się późną jesienią lub wczesną zimą, aż do momentu pojawienia się bardziej słonecznych dni wiosny.
Spotykana jest także łagodna wersja SAD, znana jako „zimowy blues”. To normalne, że czujemy się trochę przygnębieni podczas chłodniejszych miesięcy, w czasie których bardzo szybko robi się ciemno.
Jednak pełny SAD wykracza poza te ramy — to forma depresji. W przeciwieństwie do zimowej depresji SAD wpływa na Twoje codzienne życie, w tym również na to, jak się czujesz i myślisz.
Dlaczego niektórzy ludzie odczuwają SAD?
Eksperci nie są pewni, ale niektórzy uważają, że te zmiany sezonowe zakłócają rytm dobowy organizmu, czyli pewnego rodzaju 24-godzinny zegar, który reguluje nasze funkcjonowanie podczas godzin snu i czuwania.
Inna teoria głosi, że zmieniające się pory roku zakłócają działanie hormonów, takich jak serotonina i melatonina, które regulują sen, nastrój i dobre samopoczucie.
Co powoduje sezonowe zaburzenie afektywne (SAD)?
Naukowcy nie wiedzą dokładnie, czym wywołana jest depresja sezonowa. Poniżej przedstawiamy teorie, które sugerują, że SAD może pojawiać się z powodu:
-
Zmiana zegara biologicznego: Kiedy jest mniej światła słonecznego, twój zegar biologiczny się przesuwa. Ten wewnętrzny zegar reguluje Twój nastrój, sen i hormony. W momencie, gdy się zmienia, nie nadążasz za harmonogramem dnia, do którego byłeś przyzwyczajony i nie możesz dostosować się do zmian długości dnia.
-
Nierównowaga chemiczna mózgu: chemikalia mózgowe zwane neuroprzekaźnikami wysyłają komunikację między nerwami. Te substancje chemiczne obejmują serotoninę, która przyczynia się do uczucia szczęścia. Ponieważ światło słoneczne pomaga regulować serotoninę, jego brak w zimie może pogorszyć sytuację. Poziom serotoniny może dalej spadać, prowadząc do depresji.
-
Niedobór witaminy D: Twój poziom serotoniny również wzrasta dzięki witaminie D. Ponieważ światło słoneczne pomaga w produkcji witaminy D, mniej słońca w zimie może prowadzić do niedoboru witaminy D. Ta zmiana może wpłynąć na poziom serotoniny i nastrój.
-
Wzmocnienie melatoniny: Melatonina jest substancją chemiczną, która wpływa na wzorce snu i nastrój. Brak światła słonecznego może u niektórych osób stymulować nadprodukcję melatoniny, w związku z czym możesz czuć się ospały i senny.
Jak rozpoznać i leczyć zaburzenie afektywne (SAD)?
Jeśli masz objawy sezonowego zaburzenia afektywnego (SAD), nie próbuj samodzielnie diagnozować. Skontaktuj się z lekarzem w celu dokładnej oceny. Często sezonowe zaburzenia afektywne są częścią bardziej złożonego problemu ze zdrowiem psychicznym.
Po dokładnej analizie specjalista doradzi, która metoda będzie w Twoim przypadku najwłaściwsza.
Do najpopularniejszych metod leczenia w przypadku depresji sezonowej zaliczamy:
-
terapia jasnym światłem za pomocą specjalnej lampy,
-
terapia poznawczo-behawioralna (CBT): badania wykazały, że skutecznie leczy SAD, dając najdłuższe efekty ze wszystkich metod leczenia,
-
psychoterapia online: coraz częściej wybierana metoda, dzięki której możesz przechodzić terapię bez wychodzenia z domu,
-
leki przeciwdepresyjne,
-
spędzanie czasu na świeżym powietrzu,
-
witamina D: suplement witaminy D może pomóc złagodzić objawy.