Sposoby na zapalenie zatok

Katar to normalnie zjawisko – niemal każdy doświadcza go przynajmniej raz w roku. O ile jednak „zwykły” katar da się łatwo zwalczyć, o tyle kiedy zaczyna się problem z zatokami, robi się o wiele trudniej. Ucisk w głowie bywa nie do zniesienia, co powoduje ogólny dyskomfort. Po czym rozpoznać zapalenie zatok i jak sobie z nim radzić?

Objawy zapalenia zatok

Zatoki to jamy wewnątrz kości czaszki, tworzące niejako rozszerzenie jam nosa. Są 4 pary zatok, a każda połączona jest z jamą nosową. Zatoki wypełnione są powietrzem, ich błona wytwarza rzadką wydzielinę, która pomaga w oczyszczaniu wydychanego powietrza. Kiedy rozwija się stan zapalny, pojawia się obrzęk błony śluzowej, przez co jej wydzielina zagęszcza się, powodując uczucie zatkania. Wywołuje to ból przypominający ucisk promieniujący na całe czoło, wyczuwalny zwłaszcza podczas schylania się.

Po czym poznać, że doszło do zapalenia zatok? Do najczęstszych objawów należą:

• uczucie zatkanego nosa, szczególnie w górnej części, niekoniecznie powiązane z katarem – czasem może się on w ogóle nie pojawiać;

• gęsty, zielony lub żółty, ropny katar;

• ból głowy, uczucie ucisku, szczególnie przy pochylaniu się. Spowodowane jest to naciskiem powietrza, które ma utrudniony przepływ, na ściany zatok;

• pulsujący ból w rejonie kości policzkowych i pod oczami;

• czasem ból gardła, ucha, gorączka;

• uczucie osłabienia i otępienia;

• kaszel zatokowy, wynikający ze spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła;

• brak węchu;

• utrata smaku;

• obrzęk w okolicach oczu;

• nieświeży, ropny zapach z ust;

• ból zębów.

Bóle zatok można odczuwać w różnych częściach twarzy. Jeśli pojawiają się w obrębie czoła, oznacza to zapalenie zatok czołowych. Jeśli dyskomfort obejmuje górną szczękę, zęby i policzki – to zapalenie zatok szczękowych. Obrzęk w okolicach oczu i uciskowy ból nosa wskazują za zapalenia zatok sitowych.

Zapalenie zatok może mieć charakter ostry, którego objawy utrzymują się do 2-3 tygodniu lub przewlekły, jeśli objawy utrzymują się powyżej 12 tygodni.

Przyczyny zapalenia zatok mogą być różne. Jedną z nich bywają niewłaściwie leczone lub niewykryte alergie. Jeśli chcesz wiedzieć, jak wygląda alergiczne zapalenia zatok, zajrzyj na aptelia.pl.

Domowe sposoby na zapalenie zatok

Dostępne są różne formy zwalczania zapalenia zatok. Można skorzystać ze środków farmakologicznych, wyłącznie po konsultacji lekarskiej lub też, w przypadku przewlekłego charakteru zapalenia, z zabiegu polegającego na udrażnianiu zatok. Jeśli jednak zapalenie zatok pojawia się okresowo i ma ostry charakter, na początek można skorzystać z domowych sposobów na odetkanie zatok.

Inhalacje na zatoki

Warto wspomnieć, że inhalowanie zatok jest dobre nawet wtedy, kiedy nie doszło jeszcze do ich zapalenia, a w przypadku zwykłego kataru – by zapobiec jego ewolucji. Inhalacje pomagają udrożnić drogi oddechowe, rozrzedzić zalegającą wydzielinę, a w efekcie ułatwić jej usuwanie. Do inhalacji można wykorzystać sól kuchenną, sól fizjologiczną, napary ziołowe czy olejki eteryczne. Wystarczy także miska z gorącą, parującą wodą i ręcznik. Można również skorzystać ze specjalistycznych urządzeń do inhalacji. Ważna jest jednak regularność. Zabieg należy powtarzać codziennie przez kilka dni, tylko wówczas przyniesie oczekiwane efekty.

Płukanie zatok

Irygowanie zatok jest najszybszym sposobem na pozbycie się zalegającej w zatokach wydzieliny, przynoszącym natychmiastową ulgę. Do płukania zatok można wykorzystać klasyczną gruszkę do nosa lub też skorzystać z gotowych aptecznych zestawów do irygacji. Przewody nosowe przepłukuje się roztworem soli fizjologicznej, którą pod ciśnieniem wtryskuje się do nosa i która wypływa drugą dziurką, dzięki czemu od razu udrażnia się nos. Płukania zatok nie wykonuje się w przypadku zapalenia ucha lub alergii na składnik płukanek.

Masaż zatok

Masowanie i ucisk okolic łuków brwiowych pozwala szybko odczuć ulgę i zmniejszyć ból zatok. Aby masaż był efektywny, należy zmieniać siłę nacisku na coraz mocniejszą, zataczając palcami małe kręgi od nasady nosa do końca brwi aż do momentu, kiedy poczuje się zmianę ciśnienia. Podczas przeprowadzania masażu należy pochylić głowę do przodu i oprzeć ją na jednej z dłoni, a łokieć na stole.

W razie wątpliwości, jak poprawnie przeprowadzić masaż zatok, warto skonsultować się z lekarzem.

Okłady na zatoki

Ciepłe okłady mogą pomóc podczas zapalenia zatok. Wystarczy przyłożyć ciepły termofor, ręcznik czy płócienną tkaninę z rozgrzaną solą jodowo-bromową, grochem czy gorczycą do czoła i nasady nosa. Zadziałają one rozkurczająco i przyniosą natychmiastową ulgę. Należy jednak pamiętać, by nie przykładać zbyt gorących rzeczy!

Nawilżanie powietrza i nawadnianie organizmu

Nawadnianie organizmu jest niezwykle ważne podczas każdej infekcji. W przypadku zapalenia zatok warto sięgać po rozgrzewające ziołowe napary, które dodatkowo mają właściwości przeciwbakteryjne. Ważne jest także nawilżanie powietrza, które pozytywnie wpływa na śluzówkę nosa, nie wywołując jej podrażnień i ułatwiając oddychanie.

Jeśli domowe sposoby na zapalenie zatok nie przynoszą ulgi lub objawy nasilają się, należy skontaktować się ze specjalistą.

Bibliografia:

1. Słupczyńska, Alergia a zapalenie zatok – czy są ze sobą powiązane?, https://www.aptelia.pl/czytelnia/a850-Alergia_a_zapalenie_zatok__czy_sa_ze_soba_powiazane, dostęp: 22.05.2023

2. A. Wachnicka-Bąk, A. Lipińska-Opałka, A. Będzichowska i in., Zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych – jedno z najczęstszych zakażeń górnych dróg oddechowych, Pediatr. Med. Rodz. 2014, 10 (1), p. 25–31.