Primitivo – czerwone wino, które zaskakuje
Primitivo to nazwa, która obiła się o uszy każdemu amatorowi wina. Czerwone, intensywne, z wysoką zawartością alkoholu. Niewiele osób zna jednak jego zawiłą historię. W niniejszym artykule postaramy się przybliżyć Wam charakterystykę tej odmiany.
Skąd właściwie pochodzi primitivo?
Odmiana tej winorośli najczęściej kojarzy się nam z winem włoskim, pochodzącym zwykle z „obcasa” Półwyspu Apenińskiego, czyli z Apulii. Nic w tym dziwnego – właśnie w tym kraju uprawy szczepu primitivo są największe. Czy jednak jest to wino stricte włoskie? Otóż to pytanie zadają sobie zarówno naukowcy, jak i amatorzy wina na całym świecie.
W II połowie XX wieku, pod koniec lat 60-tych zauważono niezwykłe podobieństwo włoskiego primitivo do amerykańskich win ze szczepu zinfandel. Gdy coraz większe grono znawców zaczęło potwierdzać te spostrzeżenia, naukowcy zaczęli intensywnie badać oba szczepy. Stwierdzono, że zawierają one praktycznie takie same izoenzymy, co na tamte czasy było silnym dowodem potwierdzającym teorię głoszącą, że są one swoimi klonami.
Postęp technologiczny zaowocował odkryciem jeszcze mocniejszych przesłanek – wykonane na początku lat 90-tych badania DNA potwierdziły, że primitivo i zinfandel są niemalże identyczne pod względem genetycznym. Na tym jednak historia się nie kończy – dzięki dalszym staraniom odkryto, że miejscem pochodzenia obu szczepów nie są ani Włochy, ani USA, a mianowicie… chorwacka Dalmacja! Właśnie tam odkryto protoplastę – szczep crljenak kaštelanski, uprawiany również niedaleko urokliwego miasteczka Omiš pod nazwą tribidrag. Obecnie za najbardziej prawdopodobną teorię przyjmuje się, że chorwacki szczep został przywleczony do Włoch, a stamtąd trafił do Stanów Zjednoczonych.
Owocowy charakter wina primitivo
Primitivo to złożone, najczęściej czerwone wino, które zachwyca owocowymi aromatami, chociaż jednocześnie budzi kontrowersje przez swoją wysoką zawartość alkoholu. Wszystko to jest zasługą faktu, że winogrona tej odmiany dojrzewają wcześnie i mają w sobie dużą zawartość cukru, który w procesie winifikacji zamieniany jest przez drożdże w etanol.
Owoce tego szczepu preferują klimat gorący, lecz jednocześnie przez swoją cienką skórkę są wrażliwe na przesuszenie. W połączeniu z nierównomiernym dojrzewaniem poszczególnych jagód w gronach sprawia to, że zbiory primitivo są jednymi z trudniejszych. Część winiarzy poddaje winifikacji całe grona, inni natomiast zbierają ręcznie poszczególne owoce, selekcjonując je pod względem stopnia dojrzałości – przekłada się to nie tylko na smak, ale również na cenę gotowego wina.
Fot. materiały partnera
W zależności od klimatu i gleby, w primitivo można wyczuć wyraźną ekspresję terroir, a aromaty mogą przypominać leśne owoce, maliny, jagody, a nawet nuty pieprzu lub anyżu. Zdarzają się także wina, które zaskakują aromatami tytoniu, truskawek czy jabłek. To wszystko sprawia, że primitivo daleko od prymitywności: może być to wino bardzo złożone.
Z czym i jak pić primitivo?
To wyjątkowe wino często kojarzy się z „definicją” wina czerwonego – jest ciemne, intensywne, esencjonalne i aromatyczne. W związku z tym warto serwować je z odpowiednimi potrawami – konieczne jest zachowanie odpowiedniego balansu, dzięki któremu ani wino, ani jedzenie nie będą dominować.
Primitivo doskonale komponuje się z ciemnym mięsem – wołowiną, wieprzowiną, ale także jagnięciną. Wspaniale smakuje także wraz z deską serów czy mocno przyprawionymi warzywami, takimi jak bakłażan. Doskonale sprawdzi się jako dodatek do bliskowschodnich potraw.
Primitivo to także wino, które warto spróbować, gdy nie jest się przekonanym do wina czerwonego. Jego kompleksowe, owocowe aromaty spodobają się zarówno amatorom jak i koneserom – w szczególności polecamy zacząć od klasycznej apelacji: Primitivo di Manduria.
