11 rzeczy, które należy wiedzieć o tabletce ”dzień po”
Kontrowersyjna tabletka ”dzień po” bez wątpienia należy do substancji, których nie należy przyjmować na zasadzie standardowego zachowania po stosunku bez pełnego zabezpieczenia. Konieczność jej wzięcia wiąże się z istotnymi zmianami w organizmie – warto więc poznać garść informacji, które nieco rozjaśnią kwestię stosowania antykoncepcji awaryjnej.
Cena
Bez wątpienia w sytuacji kryzysowej, jaką jest możliwość wystąpienia niechcianej ciąży ceny tabletek dzień po EllaOne lub innego środka nie są istotne. Nie można jednak zapomnieć o tym aspekcie, który niejednokrotnie jest powodem, który oprócz zdobycia recepty na tabletkę ”dzień po” uniemożliwia jej zażycie.
Rodzaje ”tabletki po”
Dostępna na rynku ”antykoncepcją awaryjną” (tzw. postkoitalną) jest EllaOne (30 mg octanu uliprystalu) oraz Escapelle (1500 mcg lewonogestrel). Chociaż cel mają ten sam, to różni się nieco ich działanie, możliwość przyjęcia, a zwłaszcza skład. Za popularniejszy uchodzi jednak pierwszy ze środków. Obydwa kupić można po przedłożeniu recepty.
Jak działa tabletka?
Obie substancje czynne (octan uliprystalu i lewonogestrel) mają za zadanie opóźnić owulację oraz spowolnić poruszanie się plemników dzięki zmianie lepkości śluzu szyjkowego. Nie dopuszczają także do zagnieżdżenia się ewentualnego zarodka.
Kiedy należy skorzystać z antykoncepcji awaryjnej?
Każdy lek powinien być brany z konkretnych powodów. W przypadku tabletki ”dzień po” sugeruje się zastosowanie antykoncepcji awaryjnej jedynie w sytuacjach, gdy doszło do gwałtu lub zawiodła inna metoda antykoncepcji (wypadniecie krążka domacicznego, pęknięcie prezerwatywy, odklejenie plastra itp.).
Okres przyjmowania
Zdecydowanie największe prawdopodobieństwo zapobiegnięcia niechcianej ciąży jest przyjęcie tabletki w ciągu 24 godzin od stosunku. Każda kolejna doba zmniejsza skuteczność działania antykoncepcji postkoitalnej. Octanu uliprystalu może być przyjęty do 5 dni, zaś w przypadku lewonogestrelu to tylko 3 doby.
Tabletki wczesnoporonne?
Mylne jest nazywanie antykoncepcji awaryjnej tabletkami wczesnoporonnymi. Jak sama nazwa wskazuje, mają one na celu nie dopuścić do zapłodnienia. Jeżeli jednak doszło już do połączenia komórki jajowej z plemnikiem, tabletka nie zabija zarodka, a jedynie utrudnia jego zagnieżdżenie się (a stać za tym równie dobrze może choćby gorsze samopoczucie kobiety w istotnym momencie).
Konieczność powtórzenia dawki
Ze względu na to, że antykoncepcja awaryjna zawiera silne substancje, reakcja organizmu może być gwałtowna, gdyż niecodzienne ”pożywienie” organizm usiłuje prędko wydalić. Jeżeli w ciągu trzech godzin od przyjęcia tabletki wystąpią wymioty, należy powtórzyć dawkę.
Wpływ na cykl menstruacyjny
Pomimo ingerencji w dni płodne tabletka ”dzień po” nie wpływa na przesunięcie terminu miesiączki. Istnieje co prawda możliwość, że krwawienie pojawi się nieznacznie wcześniej, jednak spóźnienie powyżej 7 dni należy skonsultować w celu wykluczenia ciąży.
Przeciwwskazania
Zanim podany zostanie środek antykoncepcji awaryjnej, należy rozważyć kwestię zdrowotną. W przypadku karmienia piersią, chorób hormonozależnych, korzystania z regularnej antykoncepcji, w przypadku zaburzeń zakrzepowo-zatorowych, a w szczególności w trakcie ciąży (!) należy odstąpić od zażycia tabletki.
Jakie są działania niepożądane?
W przypadku wystąpienia poniższych reakcji organizmu należy zwrócić się o pomoc lekarską, gdyż działań niepożądanych w żadnym wypadku nie należy bagatelizować:
- bóle i zawroty głowy,
- niepokój,
- bezsenność,
- wahania nastrojów,
- dyskomfort w obrębie jamy brzusznej,
- nudności i wymioty,
- bóle pleców,
- wydzielina z dróg rodnych,
- obrzęk i tkliwość piersi.
Inne zastosowanie tabletki ”dzień po”
Nie każdy wie, lecz antykoncepcja awaryjna wykorzystywana jest także do leczenia przypadłości ginekologicznych. EllaOne służy leczeniu przedoperacyjnemu mięsaków macicy u kobiet w wieku 18-40 lat. Za to Escapelle w połączeniu z etynyloestradiolem używany jest jako hormonalny system domaciczny.