Czym jest dieta wątrobowa i kto powinien ją stosować?

Spis treści:

• Czym jest dieta wątrobowa?
• Kto powinien stosować dietę wątrobową?
• Przykładowy dzienny jadłospis diety wątrobowej

Czym jest dieta wątrobowa?

Dieta wątrobowa jest oparta na składnikach o niskiej zawartości węglowodanów oraz białka. Dobowa dawka kaloryczna oscyluje w granicy 2000-2500 kcal ze stosunkowo niską zawartością białka między 20 g a 40 g dziennie:

– ogólne zalecenie, co do spożycia białka na diecie wątrobowej są takie, że u osób dobrze odżywionych powinno się podawać 1g białka na 1 kg masy ciała na dobę. Jeśli osoba jest niedożywiona, wówczas ta ilość zostaje zwiększona np. do 1,5 g/kg masy ciała – czytamy na stronie http://www.hepatil.com/zdrowa-watroba/dieta-watrobowa/.

Posiłki powinny opierać się na lekkostrawnych produktach, które poddane są obróbce cieplnej wyłącznie w postaci gotowanej lub przygotowanej na parze. Zabronione jest spożywanie posiłków smażonych, pieczonych w tłuszczu oraz wysokoprzetworzonych. Dieta wątrobowa opiera się na węglowodanach pochodzenia zbożowego, przy czym wyklucza się pieczywo gruboziarniste oraz pieczywo ciemne, których wartość powinna oscylować w granicach 300-400 gram na dobę. Pozostała wartość energetyczna powinna pochodzić z warzyw oraz owoców (przy czym te ostatnie nie powinny przekraczać 150 gram dziennie). Tłuszcze zwierzęce należy zastąpić roślinnymi odpowiednikami, m.in. oliwą z oliwek, olejem lnianym, olejem słonecznikowym oraz rzepakowym. Bezwzględnie należy wykluczyć spożywanie alkoholu, używek (papierosy, e-papierosy) oraz picia kawy.

Składniki dozwolone podczas stosowania diety na zdrową wątrobę:

• pieczywo pszenne białe, ryż, kasze, sucharki, makarony;
• nabiał na bazie twarogu, gotowane jajka, mleko, kefiry, jogurty naturalne, maślanki, chude śmietany;
• mięso drobiowe, chude ryby (dorsz, mintaj), cielęcina;
• przyprawy poprawiające trawienie (majeranek, tymianek, kminek, lubczyk, rozmaryn, koper włoski);
• warzywa: ziemniaki, marchew, kalafior, brokuł, fasolka, groszek, szpinak, sałaty, pomidory, ogórki, rzodkiewka;
• owoce: jabłka, gruszki, truskawki, morele, brzoskwinie, śliwki, maliny, arbuz, porzeczki;

Produkty zabronione podczas diety wątrobowej:

• pieczywo żytnie i razowe; ciasta na bazie masła (ciasto filo, ciasto francuskie), razowe makarony, brązowy ryż;
• mięso wieprzowe oraz jego przetwory (wędliny), mięso wołowe; tłuste ryby (łosoś, węgorz, halibut) oraz ryby wędzone;
• tłuste sery (żółte, pleśniowe), serki topione, tłuste mleko oraz śmietany;
• tłuszcze zwierzęce (smalec, boczek);
• warzywa wzdymające (groch, soczewica, fasola, soja, soczewica, ciecierzyca) oraz niedojrzałe owoce;
• ostre przyprawy (pieprz, musztarda, chrzan, ocet)
• słodycze (ciasta, czekolady, praliny, chipsy itp.).

W związku z tym, iż dieta na zdrową wątrobę wyklucza używanie przypraw takich jak sól czy pieprz, warto je zastąpić świeżymi ziołami takimi jak pietruszka, koperek, bazylia oraz melisa. W celu poprawienia smaku potraw można użyć soku z cytryny lub limonki.

Zdrowa wątroba potrzebuje nie tylko odpowiedniej diety, ale także regularnego dostarczania do organizmu składników odżywczych. Szczególną uwagę warto zwrócić na witaminę C, która pozytywnie wpływa na układ immunologiczny i pobudza go do wytwarzania przeciwciał zwalczających stan zapalny w organizmie. Dodatkowo niezbędne jest dostarczenie fosfolipidów budujących błonę komórkową komórek wątrobowych oraz choliny, która reguluje metabolizm tłuszczów w organizmie. Bardzo dobre działanie wykazuje również witamina E działająca ochronnie organizm przed wolnymi rodnikami oraz witamina B6 wspomagająca trawienie tłuszczów oraz syntezę białek.

fot. materiały partnera

Kto powinien stosować dietę wątrobową?

Dieta wątrobowa jest przeznaczona nie tylko dla pacjentów cierpiących na stłuszczenie wątroby, marskość oraz jej zapalenie, ale również osób, które chcą poprawić stan wątroby. Mogą ją stosować osoby z nadwagą oraz mające problemy układu pokarmowego – jest to dieta lekka, przeznaczona dla każdego. Nie ma żadnych przeciwwskazań, aby można było stosować ją przez długi czas. To dieta lecznicza, dlatego jest polecana nie tylko osobom zmagającym się z chorą wątrobą, ale również u pacjentów ze schorzeniami jelit oraz trzustki.

Do wad diety wątrobowej zalicza się możliwość początkowego pojawienia się skutków ubocznych po zmianie dotychczasowego jadłospisu. Może pojawić się ból głowy, brak apetytu, zmęczenie, osłabienie oraz nudności. Pierwsze dni diety mogą być trudne ze względu na gwałtowne odstawienie dotychczas spożywanych produktów takich jak jedzenie typu fast food, słodycze, alkohol, kawa czy też tłustych przekąsek i napojów gazowanych. Jednak już po kilku dniach zauważalna jest znacząca zmiana: poprawia się stan wątroby, obniża poziom cholesterolu oraz stopniowo redukuje waga ciała.

Nie ulega wątpliwości, że zdrowa wątroba wymaga odpowiedniej diety, ale również wysiłku fizycznego. W czasie trwania kuracji leczniczej warto zdecydować się na ćwiczenia aerobowe, które dotlenią organizm oraz pomagają spalić tkankę tłuszczową. Wystarczy trzydzieści minut spaceru dziennie na świeżym powietrzu, aby dostrzec pozytywne zmiany.

Przykładowy dzienny jadłospis diety wątrobowej

Dieta wątrobowa składa się z trzech niewielkich, lekkostrawnych posiłków spożywanych w równych odstępach czasowych oraz dwóch przekąsek. Posiłki powinny być podawane w temperaturze pokojowej, zabrania się spożywania ich na zimno. Zaleca się picie jedynie wody mineralnej oraz słabego naparu herbaty.

Śniadanie: chudy serek wiejski, dwie kromki pszennego pieczywa; słaba herbata.

Przekąska pierwsza: jogurt naturalny z jabłkiem.

Obiad: zupa ziemniaczana, dwa pulpety z indyka podane z dodatkiem kaszy jaglanej oraz kiszonego ogórka, szklanka wody mineralnej;

Przekąska druga: kisiel owocowy, herbatka z włoskiego kopru.

Kolacja: gotowany na parze dorsz podawany z parowanymi warzywami.

Lepsze samopoczucie oraz poprawa stanu zdrowia to tylko jedne z wielu zalet diety wątrobowej. Jeśli jednak nie mamy pewności, jak ją dopasować do trybu życia z uwzględnieniem ewentualnych chorób, to należy udać się do lekarza i do dietetyka, którzy pomogą w ułożeniu rozmaitego i smacznego jadłospisu.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Źródła:

• http://www.szpitaljp2.krakow.pl/fileadmin/user_upload/Dieta%20w%C4%85trobowa%20I-wszy%20okres.pdf
• https://www.szpital.lublin.pl/attachments/article/774/dieta_watrobowa.pdf
• http://www.hepatil.com/zdrowa-watroba/dieta-watrobowa/