Jak sprawdzić, czy jestem w ciąży? Testy, objawy, badania

Starasz się o dziecko? A może przeciwnie – drżysz ze strachu na samą myśl o nieplanowanej ciąży? W obu tych sytuacjach łatwo o nadinterpretację wszelkich sygnałów, które wysyła nam ciało. Które z nich rzeczywiście mogą być pierwszymi objawami ciąży? Jak i kiedy najlepiej potwierdzić – lub wykluczyć – zapłodnienie? Sprawdźmy to!

Kiedy pojawiają się pierwsze objawy ciąży?

Kobiety starające się o ciążę często mają tendencję to odczuwania jej rzekomych objawów zaraz po zapłodnieniu. Symptomy te można tłumaczyć jednak jedynie działaniem podświadomości czy intuicji, nie zaś biologii.

Pierwsze rzeczywiste objawy ciąży pojawiają się bowiem zwykle kilkanaście dni po zapłodnieniu, czyli mniej więcej w terminie spodziewanej miesiączki. Objawy wczesnej ciąży są wynikiem oddziaływania hormonów (estrogenów, progesteronu, gonadotropiny kosmówkowej) na układ nerwowy, gruczoły piersiowe i pęcherz moczowy.

Jakie są objawy wczesnej ciąży?

W filmach sprawa wygląda prosto: nieustające nudności i wymioty to niemal pewność, że bohaterka jest w ciąży. W prawdziwym życiu jednak lista objawów wczesnej ciąży jest nieco dłuższa. Jakie dolegliwości możemy do nich zaliczyć?

• Tkliwość i bolesność piersi – w wyniku zmian hormonalnych piersi stają się większe i obrzmiałe. Ulgę mogą przynieść ciepłe (nie gorące!) kąpiele i wygodna, dopasowana rozmiarem bielizna.
• Senność i zmęczenie – organizm wkłada ogrom energii w stworzenie dogodnych warunków do rozwoju ciąży. Krążenie spowalnia, poziom cukru może spadać. Dla organizmu to jasny sygnał do tego, że czas na drzemkę.
• Bóle brzucha – związane z rozciąganiem się macicy. Jeśli nie są dokuczliwe i nie towarzyszą im krwawienia z dróg rodnych są uznawane za zupełnie normalny objaw wczesnej ciąży.
• Częstsze oddawanie moczu – z jednej strony w ciąży zwiększa się produkcja moczu, z drugiej zaś – rozluźniają się mięśnie miednicy, przez co parcie na pęcherz odczuwane jest szybciej. Efekt? Potrzeba oddawania moczu nawet co 5 minut.
• Wzdęcia, zaparcia – to kolejne z wczesnych objawów ciąży. Winny znów jest progesteron, który spowalnia perystaltykę jelit. Dieta bogata w błonnik oraz wypijanie co najmniej 2 litrów wody pomogą przeciwdziałać nieprzyjemnym objawom.
• Wahania nastrojów – płaczliwość, rozdrażnienie, nerwowość wynikają zarówno ze zmian hormonalnych zachodzących w ciele, jak i ze świadomości zmian nadchodzących w naszym życiu. To normalne. Daj sobie przestrzeń na odczuwanie wszystkich emocji.

Jakie są rodzaje testów ciążowych?

Gdy zastanawiamy się, czy dokuczające nam mdłości to objaw ciąży, czy może zatrucia pokarmowego, wątpliwości rozwieje test ciążowy. Jego wykonanie jest najszybszą metodą sprawdzenia, czy jest się w ciąży. Każdy z dostępnych na rynku testów ciążowych pozwala oznaczyć w moczu gonadotropinę kosmówkową (hCG) – hormon ciążowy, którego produkcja rozpoczyna się już kilka dni po zapłodnieniu. W zależności od techniki wykonania testy ciążowe dzielimy na:

• płytkowe – wymagają pobrania moczu do osobnego pojemnika i naniesienia go pipetą na okienko testowe płytki;
• strumieniowe – należy umieścić je w strumieniu moczu;
• paskowe – wymagają pobrania moczu do osobnego pojemnika i zanurzenia w nim specjalnych pasków.

Kiedy najlepiej zrobić test ciążowy?

Po jakim czasie od zaobserwowania objawów wskazujących na ciążę można zrobić test ciążowy? Wiele zależy od czułości testu, który mamy do dyspozycji. Czułości, czyli ilości hCG, którą test jest w stanie wykryć. Im wcześniejszy etap ciąży, tym stężenie hormonu w organizmie mniejsze – testy o większej czułości będą więc w stanie wykryć ciążę wcześniej. Dostępne na rynku testy ciążowe mają zwykle czułość 10 mlU/ml lub 25 mlU/ml. Test ciążowy o czułości 25 mlU/ml najlepiej zrobić w dniu spodziewanej miesiączki. Test ciążowy o czułości 10 mlU/ml można zrobić najwcześniej: już kilka dni po zapłodnieniu.

Jak zrobić test ciążowy?

Wynik dodatni uzyskany za pomocą testu ciążowego – wykonanego zgodnie z instrukcją na opakowaniu – jest zwykle wiarygodny. Fałszywie dodatnie wyniki (brak ciąży po ujrzeniu dwóch kresek na teście) zdarzają się bardzo rzadko.

Dużo częściej natomiast obserwuje się wyniki fałszywie ujemne – czyli sytuacje, w których test nie wskazał na ciążę, mimo jej trwania. Jakie są tego przyczyny? Najczęściej wynika to z wykonania testu zbyt wcześnie (na etapie ciąży, w którym stężenie hCG było zbyt niskie, aby test mógł je wychwycić). Często również błędy wynikają z nieprzestrzegania zaleceń producenta: odczytania wyniku testu przed lub po upływie zalecanego czasu lub wypicie zbyt dużej ilości płynów przed wykonaniem testu (najwyższe stężenie hormonu jest w porannym moczu i właśnie o tej porze dnia najlepiej zrobić test).

Test ciążowy czy badanie krwi?

Potwierdzić lub wykluczyć ciążę można również, oznaczając poziom hCG we krwi, a nie w moczu. Test ciążowy z krwi, czyli oznaczenie hCG w surowicy, można wykonać najwcześniej ok. 7 dni po zapłodnieniu.

Oznaczenie ma charakter ilościowy – dostarcza pełniejszych informacji niż test ciążowy z moczu. W pierwszych tygodniach ciąży poziom hCG podwaja się co 48 godzin. Dzięki temu na podstawie stężenia hCG możliwe jest określenie wieku ciążowego. Badanie to jest również pomocne w diagnozowaniu ciąż pozamacicznych i mnogich, niektórych rodzajów nowotworów, a także podczas monitorowania poronienia.

Bibliografia:

R.K. Ertmann, D.R. Nicolaisdottir, J. Kragstrup i in. The predictive value of common symptoms in early pregnancy for complications later in pregnancy and at birth. Acta Obstet Gynecol Scand 102(1), 2023.

M. Nissen, N. Barrios Campo, M. Flaucher i in. Prevalence and course of pregnancy symptoms using self-reported pregnancy app symptom tracker data. NPJ Digit Med 6(1), 2023.

A.E. Sayle, A.J. Wilcox, C.R. Weinberg, D.D. Baird. A prospective study of the onset of symptoms of pregnancy. J Clin Epidemiol 55(7), 2002.

Artykuł sponsorowany