Olej i oleina palmowa – jaką pełnią funkcję w mleku modyfikowanym?
Każdy rodzic pragnie dać swojemu maluszkowi to, co najlepsze. Zdrowe przepisy dla kobiet w ciąży powinny uwzględniać wartościowe produkty, a po przyjściu maluszka na świat trzeba zapewnić mu składniki odżywcze niezbędne do właściwego rozwoju. Jeżeli z różnych przyczyn niemowlę nie może być karmione mlekiem mamy, wówczas alternatywą jest mleko modyfikowane. W składzie niektórych rodzajów można natomiast znaleźć olej palmowy lub oleinę palmową, co czasami budzi w rodzicach niepokój. Jaką funkcję pełnią te tłuszcze i dlaczego nie trzeba się ich obawiać?
Rola tłuszczów w diecie niemowląt i małych dzieci
Tłuszcze są potrzebne każdemu z nas. Przede wszystkim są one źródłem energii niezbędnej do funkcjonowania naszego organizmu i wykonywania rutynowych czynności. W tłuszczach rozpuszczają się także cenne witaminy: A, D, E i K [1]. Jeżeli przed zajściem w ciążę tematy związane z żywieniem raczej cię nie interesowały, zapewne wiele się zmieniło, gdy poszukiwałaś informacji o tym, jak powinna wyglądać dieta w ciąży. Jadłospis przyszłej mamy, oprócz warzyw, owoców, produktów zbożowych czy nabiału, powinien bowiem zawierać wartościowe tłuszcze, które służą zdrowiu zarówno mamy, jak i rosnącego w jej łonie dziecka. W ciążowym menu pewnie więc uwzględniałaś orzechy, pestki, masło, oleje roślinne. Kiedy maluszek przychodzi na świat, tłuszcze nadal są ważną częścią jego diety. W pierwszym półroczu życia powinny bowiem stanowić 50-55% dziennej puli energetycznej, natomiast w drugim – 40% [2]. Rola tłuszczów polega przede wszystkim na wsparciu rozwoju układu nerwowego, mózgu oraz wzroku dziecka. Szczególną rolę w tym zakresie pełni kwas dokozaheksaenowy (DHA). W diecie niemowląt karmionych piersią źródłem tego kwasu jest mleko matki, która go suplementuje. Natomiast u maluszków, które nie mogą być karmione naturalnie, kwas DHA powinien być dostarczany poprzez mleko modyfikowane [3] Jednak oprócz DHA maluszek potrzebuje też innych kwasów tłuszczowych, zarówno nienasyconych, jak i nasyconych, choć tych drugich w nieco mniejszym stopniu. Każdy składnik, zawarty w pokarmie ma jednak swoje znaczenie.
Olej i oleina palmowa w mleku modyfikowanym – jaką pełni funkcję?
Choć mleko kobiece jest absolutnie unikatowe i według zaleceń WHO warto nim karmić maluszka co najmniej do ukończenia 6. miesiąca życia, mleko modyfikowane jest tworzone w taki sposób, aby jego skład „naśladował” pokarm mamy. Dzięki temu dzieci, których mamy nie mogą karmić piersią, również mają szansę na otrzymanie potrzebnych im składników odżywczych.
Mleko z piersi zawiera kwas palmitynowy, który należy do nasyconych kwasów tłuszczowych. Aby zastąpić go w mleku modyfikowanym, dodawany jest olej palmowy lub oleina palmowa, zawierające właśnie kwas palmitynowy. Zgodnie z wynikami badań oceniających bezpieczeństwo podawania oleju palmowego dzieciom nie istnieją żadne przesłanki ku temu, aby wyeliminować ten składnik z mleka modyfikowanego. Bezpieczeństwo stosowania tych tłuszczów potwierdziło Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (ESPGHAN) [4]. Warto dodać, że w składzie mleka modyfikowanego zwykle znajdują się także inne źródła tłuszczów, takie jak olej kokosowy, sojowy czy wysoko oleinowy olej słonecznikowy. Ich kompozycja jest starannie dobierana w taki sposób, aby zaspokoić zapotrzebowanie dziecka na tłuszcze nienasycone i nasycone, które również są potrzebne małemu organizmowi.
Zarówno dieta w ciąży, dieta mamy karmiącej, jak i dieta dziecka karmionego mlekiem modyfikowanym powinny uwzględniać wysokiej jakości tłuszcze. Dzięki nim malec otrzyma potrzebną mu dawkę energii, a poszczególne kwasy tłuszczowe wesprą funkcjonowanie organizmu i rozwój jego narządów. Pamiętaj, że jakiekolwiek wątpliwości związane z karmieniem zawsze warto skonsultować z lekarzem lub położną.
Bibliografia:
- Ostrowska L. Tłuszcze. https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze Data dostępu: 11.06.2020.
- Weker H., Barańska M. (red.) Żywienie niemowląt i małych dzieci. Instytut Matki i Dziecka, warszawa 2014, s. 20.
- Bronsky J. i wsp. Palm Oil and Beta-palmitate in Infant Formula: A Position Paper by the European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition (ESPGHAN) Committee on Nutrition. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2019, 68(5):742-760.
Aby osiągnąć najlepsze efekty należy dbać o zdrową dietę w czasie ciąży i po urodzeniu dziecka. Nie należy decydować się na nieuzasadnione dokarmianie. Karmienie butelką może powodować osłabienie laktacji. Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt. Karmienie piersią jest najlepszym sposobem żywienia i zapewnia najwięcej korzyści Twojemu dziecku.
[1] Ostrowska L. Tłuszcze. https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze Data dostępu: 11.06.2020.
[2] Weker H., Barańska M. (red.) Żywienie niemowląt i małych dzieci. Instytut Matki i Dziecka, warszawa 2014, s. 20.
[3] Ibidem.
[4] Bronsky J. i wsp. Palm Oil and Beta-palmitate in Infant Formula: A Position Paper by the European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition (ESPGHAN) Committee on Nutrition. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2019, 68(5):742-760.