Czym są zabawki sensoryczne i jak z nich korzystać?
Małe dzieci poznają świat przez zmysły. Z tego powodu doskonałym prezentem dla maluchów, są przedmioty, które przez dotyk, słuch, smak i węch pobudzają ich zmysły i uczą nowych faktur, kolorów, dźwięków, a nawet smaków, czyli zabawki sensoryczne. Obecnie dostępne są w wersji zarówno dla niemowlaków, jak i starszych dzieci. Czym jednak dokładnie są i jak z nich korzystać? Podpowiadamy.
Zabawki sensoryczne – czym są?
Zabawki sensoryczne to przedmioty, które mają stymulować prawidłowy rozwój dziecka. Dlatego też działają na wszystkie jego zmysły, a więc węch, wzrok, dotyk czy słuch, a nawet smak. W zależności od konkretnego modelu mogą działać na wiele zmysłów jednocześnie lub tylko na jeden z nich. Do produkcji zabawek sensorycznych wykorzystuje się na przykład materiały o różnych fakturach lub kolorach, często bardzo jaskrawych. Takie przedmioty mogą też pachnieć i wydawać z siebie odgłosy. Pomagają maluchom poznawać nowe kształty, tekstury, zapachy czy dźwięki, oswajając dziecko z otoczeniem i pozwalając mu poznawać świat. Mogą mieć więc duży wpływ na rozwój dziecka.
Rodzaje zabawek sensorycznych
Zabawki sensoryczne można podzielić ze względu na zmysł, na który oddziałują, a także na wiek użytkownika. Zabawki sensoryczne dla niemowląt to przede wszystkim miękkie, kolorowe książeczki z różnymi materiałami o kontrastujących odcieniach, a także gryzaki czy grzechotki o różnych fakturach, które maluch będzie mógł gryźć, ssać czy lizać.
Zabawki sensoryczne, które wpływają na rozwój niemowląt, a więc najmłodszych dzieci to również tzw. metkowce, czyli zabawki obszyte różnymi tkaninami w wielu kolorach, wykonane z szeleszczących materiałów. Do zabawek sensorycznych zalicza się również wszystkie te gadżety, które wydają z siebie dźwięki lub świecą, a więc na przykład popularny szumisie czy projektory.
Zabawki sensoryczne dla starszych maluchów, na przykład dla rocznych dzieci to klocki. Mogą być one wykonane z drewna lub miękkich tworzyw sztucznych. W tym wieku świetnie sprawdzą się również ścieżki sensoryczne, dzięki którym maluch może stawiać pierwsze kroki, a także sortery pozwalające ćwiczyć mu zdolności manualne. U roczniaka sprawdzą się też instrumenty muzyczne, maskotki, maty dźwiękowe, czy tzw. bezpieczne lusterko.
Nie tylko niemowlęta i dzieci w pierwszych miesiącach życia mogą korzystać z zabawek sensorycznych, ponieważ zmysły dzieci wyostrzają się i pozwalają im poznawać świat również na późniejszym etapie ich życia. Integracja sensoryczna i rozwój zmysłów trwa mniej więcej do 7 roku życia. Dlatego również kilkulatkom warto pomóc wyostrzyć zmysł dotyku, wzroku, węch i smak. Można im kupić więc puzzle, świecące piłeczki, gniotki ale i ciastolinę, plastelinę, mozaiki, przyszywanki, przeplatanki, czy kostki sensoryczne Produkty takie nie tylko pozwalają poznawać świat wszystkimi zmysłami i mają za zadanie stymulować konkretne umiejętności, ale wpływają też na wyobraźnię i kreatywność dzieci.
Dlaczego warto korzystać z zabawek sensorycznych?
Z zabawek sensorycznych warto korzystać już od pierwszych tygodni życia maluszka, aby miał on możliwość samodzielnego eksplorowania świata i już od pierwszych dni życia poznawał różne bodźce. Zabawki sensoryczne powinny być jednak odpowiednio dobrane do wieku, aby maluch bezpiecznie poznawał świat poprzez zmysły. Powinny być więc wykonane z materiałów, które z jednej strony stymulują np. zmysł wzroku i dotyku poprzez ciekawe faktury, wypustki czy kolory, z drugiej jednak muszą być bezpieczne i przystosowane do wieku malucha. Zabawki sensoryczne mogą oddziaływać tylko na jeden lub kilka różnych zmysłów, a więc na:
- słuch – jeżeli wydają z siebie dźwięki. W przypadku niemowląt są to więc grzechotki, które mogą grzechotać lub piszczeć czy misie szumisie, które wydają z siebie biały szum, a dla starszych dzieci to na przykład instrumenty muzyczne.
- wzrok – to zabawki w kontrastowych kolorach czy projektory,
- dotyk – zabawki sensoryczne dla niemowlaka, które wpływają na ten zmysł to przede wszystkim specjalne książeczki. Dla starszych dzieci z kolei to np. metkowce czy ciastolina.
Dobra zabawka sensoryczna, która wpływa na rozwój i zwiększa możliwości poznawcze dziecka, musi być jednak bezpieczna. Dlatego warto sięgnąć po produkty, które mają odpowiednie certyfikaty i spełniają wymagania, które są konieczne w przypadku zabawki dla małego dziecka.
Jak wybrać zabawkę sensoryczną dla swojego dziecka?
Wśród zabawek dla dzieci i niemowląt pobudzających zmysły maluchów, wyróżnia się na modele polisensoryczne i te, które oddziałują na wiele zmysłów jednocześnie. Produkty takie należy dostosować do wieku dziecka. Ważne jest również, jakie zmysły chcemy, aby pobudzały. Zabawki dla niemowląt to wszystkie produkty oddziałujące na dotyk, a więc m.in. gryzaczki a także książeczki pobudzające zmysł wzroku, ale jednocześnie słuchu, jeżeli na przykład wykonane są z materiałów wywołujących szelest.
Wybierając zabawki sensoryczne dla dzieci starszych, które już zaczęły raczkować lub chodzić możemy postawić na produkty wpływające na zmysł równowagi. W tym wieku świetnie sprawdzą się również wszelkiego rodzaju gniotki, puzzle czy świecące kostki.
